‘Alleen met gedrag maak je ambities waar’ (2024)

Francesco Wessels staat bekend als de coach van coaches van TeamNL. De afgelopen drie Olympische zomerspelen en drie Olympische winterspelen maakt hij deel uit van de staf van TeamNL sportkoepel NOC*NSF. Voordat Francesco bij de topsport aansluit is hij 25 jaar lang onderdeel van speciale eenheden bij Defensie die in bijzondere, vaak moeilijke omstandigheden hun werk moesten doen. Hij gaat mee met diverse uitzendingen naar landen als Afghanistan en Bosnië en opereert daar in het hoogste geweldspectrum. Francesco weet daarom als geen ander hoe je samen succesvol kunt zijn op basis van gedrag en omgangsvormen en het samenbouwen van een cultuur waarbij iedereen ertoe doet en in elke omstandigheid kan leveren.

Als je wilt weten hoe iemand reflecteert op gedrag, beter worden, presteren en leiderschap met in zijn rugzak uitgebreide Olympische en Oorlogservaring, dan is Francesco een sterke spreker met een boeiend verhaal. Hij verbindt realisme met humor en vertaalt zijn ervaringen naar jouw omgeving. In 2023 heeft Francesco TeamNL verlaten om zich weer bij de staf van de landmacht te voegen. “Ik ervaar het als een eer een bijdrage te mogen leveren aan deze mooie organisatie van ons land, in een tijd dat de geopolitieke spanningen al onze ambities onder druk zetten. Ik appeleer tijdens lezingen aan de wijze waarop ik dingen heb zien gebeuren en hoe ze zich ontwikkelen en vertel wat volgens mij drijvende mechanismen zijn. Ik zeg niet dat wat ik zeg waar is en predik niet dat ik weet hoe het werkt, want elke context is uniek en het is niet mijn insteek jullie te overtuigen van mijn perspectief. Ik deel met veel enthousiasme mijn kennis en ervaring, via herkenbare en pakkende anekdotes, voorbeelden en metaforen.

Iedereen die bij mij de zaal uitloopt na een lezing, krijgt een handvat, zinsnede of boodschap mee om op hun eigen gedrag te reflecteren. Mijn presentatie moet voor iedereen een beleving zijn, met inspirerende waarde.”

Systeem- en belevingswereld

“Gedrag laat zien hoe we de organiserende systeemwereld verbinden met onze belevingswereld. De afstand daartussen is soms best groot, want hoe goed de systeemwereld alles ook organiseert en faciliteert, mensen vinden het vaak best spannend een kwalitatief goed gesprek te voeren over hoe ze dingen ervaren en/of beleven. Toch is dat nodig, want alleen door daarvan te leren kunnen we onze ambities samen bereiken.” Refererend aan de drijvende mechanismen die Francesco en zijn team hebben gebruikt om op topsportniveau bij de beste tien landen ter wereld te komen, vertelt hij welke keuzes daarbij zijn gemaakt en welke ambities zijn nagestreefd.

“De essentie is het gedrag dat we met elkaar hebben vertoond en de waarde die we daaraan gegeven hebben. Dat heeft ons uiteindelijk succesvol gemaakt. Een omgeving creëren waarin we met elkaar vaststellen wat we moeten doen om het beter te doen kan gelukkig in Nederland. De bereidheid de echte vragen aan elkaar te stellen is voor Nederlanders gelukkig een bereikbaar gedachtegoed In grote organisaties is dat soms nog best lastig. Daar vertelt de baas vaak nog klassiek wat de denkrichting wordt en de ambitie is. Hij legt de systeemwereld uit, maar vergeet de belevingswereld van zijn medewerkers. Zij moeten mee met de ambitie, maar beleven tegelijk het hier en nu en kennen de voorbeelden van dingen die wel of niet goed gaan. Dat is een puzzel die tussen die twee werelden instaat.” Het gaat dan vaak over cultuur en omgangsvormen, die het fundament vormen van elke cultuur.

“Als eerlijkheid ontbreekt in een cultuur heeft het rondslingeren van ambities geen effect”, zegt Francesco. “Kun of durf je dingen op de juiste manier bespreekbaar te maken, verzilver je kansen of wacht je tot een ander het doet? Daar is soms lef voor nodig. Er is soms meer moed nodig om dingen niet dan wél te zeggen.” De voordelen en nadelen van zo’n open cultuur behandelt Francesco uitgebreid op het podium.

Uitdagende puzzel

“Als je zegt: alleen gedrag maakt ambities waar, moet je twee dingen scherp hebben. Het gedrag dat we vertonen en de ambitie die we nastreven. Voor leidinggevenden is dit een uitdagende puzzel. Enerzijds moeten ze de top dienen, ambities verwezenlijken, omzet genereren en resultaat behalen, anderzijds moeten ze het gedrag (inzet en motivatie) binnen de organisatie in lijn brengen en daarmee een gids zijn voor de ambities van het individu. Eén ding is zeker: als dat laatste niet lukt, zijn de ambities onbereikbaar. De tijd dat een baas alleen bepaalde hoe we iets moesten doen en ambities kon afdwingen bestaat niet meer.”

Ten slotte zegt Francesco: “Het blijft prachtig om te zien wat er gebeurt als we een omgeving creëren waarbij we elkaar mogen uitdagen met vragen of we ‘het nog goed doen samen’. Nederlanders zijn in veel dingen uniek en onze omgangsvormen zijn daar een belangrijk voorbeeld van, elkaar kunnen en mogen uitdagen op gedrag zorgt ervoor dat we als klein land op zo veel gebieden vooroplopen. Iedereen heeft een Olympisch vlammetje van ambitie in zich branden, laten we dat vuur maar eens aanwakkeren!”

Bron: ACADEMY Magazine 2024